Tiroid Hormonları

Tiroid hormonlarının en önemli görevlerinden biri bazal metabolizma denilen istirahat halindeyken harcanan kalorileri ayarlaması ve enerji üretimini sağlamasıdır. Bu sayede vücudumuzun ısısı ayarlanır ve belirli bir düzeyde tutulur. Bu ısı oluşması olayı aldığımız oksijenin yakılması sırasında gerçekleşir. Görüldüğü gibi tiroid bezi vücudumuzu bir soba gibi ısıtmaktadır. Tiroid bezi az çalışırsa vücut ısısı düşer ve üşürüz. Bunun tersine çok çalışırsa metabolizma hızlanarak sıcak hissetmemize sebep olur ve sıcak yerlerden kaçarız. Ayrıca tiroid hormonlarının az veya fazla salgılanması iştah ve vücut ağırlığında değişiklikler yapmaktadır. Az olması gıda alma olayını azaltırken fazla olması iştahı artırarak aşırı yemek yenmesine neden olur. Kiloda görülen değişiklikler ise tiroid hormonlarının bazal metabolizma hızını etkilemesinden kaynaklanmaktadır. Hipotiroidi denilen tiroid bezinin az çalışması durumunda önceki kiloya göre %15-30 oranında artış, hipertiroidi denilen tiroid hormonlarının fazla salgılanması durumunda ise önceki kiloya göre %15 oranında azalma söz konusudur. İlaçlarla tedavi yapılan hipertiroidisi hastaların yaklaşık 1-2 ay sonra kilo almaya başladığını görülür. Hipertiroidi durumunda bazal metabolizma hızı fazladır ve aşırı oksijen tüketimi vardır. Bazal metabolizma hızındaki bu değişiklikler karbonhidrat ve yağ metabolizmasını da etkileyerek kan yağları düzeylerinde değişiklikler yapmaktadır. Tiroid hormonları vücudumuzda yağ yapım hızını ve yağ yakılmasını etkilemektedir. Karaciğer ve yağ dokusunda bulunan ve yağ yapımını sağlayan enzimler tiroid hormonlarından etkilenmektedirler. Tiroid Hormonlarının Kan Yağları Üzerindeki Etkisi Tiroid hormonlarının fazla salgılanması kan yağlarının yani kolesterol ve trigliserit dediğimiz yağların yakılmasını artırarak bunların kan düzeylerinde azalma yapar. Tiroid hormonlarının az salgılandığı durumda (hipotiroidi) metabolizma yavaşladığından kan yağları fazla yakılamaz ve kanda birikir. Sonuçta kandaki kolesterol ve trigliserit isimli yağlar çok yükselir. Bu nedenle kan yağları yüksek kişilerde mutlaka tiroid hormon tetkikleri yapılarak temelde tiroid bezinin az çalışması gibi bir durum olup olmadığı araştırılmalıdır. Kan yağlarını yükselten diğer bir hastalık ise şeker hastalığıdır. Tiroid Hormonlarının Karbonhidrat Metabolizması Üzerindeki Etkisi Tiroid hormonlarının ekmek, şeker ve nişasta gibi karbonhidratların yakılması ve böylece enerji üretilmesinde önemli görevleri vardır. Tiroid hormonları insülin hormonunun özelliğini etkileyerek kandaki şekerin hücrelere girme yeteğini artırır. Kanda şeker azaldığında ise tiroid hormonları karaciğerden kana şeker salınmasını artırarak kan şekerinin daha fazla düşmesini önler. Tiroid Hormonlarının Büyüme ve Boy Uzaması Üzerindeki Etkisi Çocukların büyümesi için tiroid hormonlarının kanda yeteri kadar olması gerekir. Tiroid hormonu az salgılanan çocuklarda büyümede gerilik, boy kısalığı hatta cücelik oluşabilir. Beyin gelişimi ve anne karnındaki bebeğin büyümesi ve anne karnındaki bebeğin beyin gelişimi anneden göbek kordonuyla gelen tiroid hormonlarına bağlıdır. Eğer annede tiroid yetmezliği varsa az hormon gelir bu nedenle de bebeğin beyin gelişimi sağlıklı olmaz ve zekâ geriliği ortaya çıkar. Bu yüzden gebeliğin ilk aylarında tiroid hormon tetkiki yapılarak tiroid hormon düzeyi araştırılmalıdır.  Beyin dışındaki diğer organların gelişimi için de tiroid hormonlarının yeteri kadar vücutta bulunması gerekir.

Bu sayfayı paylaş


Bağlantılı

Makaleler